İlyada Destanı Bize Nasıl Ulaşmıştır?

13

s1601
s1602
Paris’in Helena’yı Troya kaçırma sahnesinin resimlendiği 10.yüzyıla ait İlyada kopyası.
Homeros'tan önce yazılı bir Ilyada metni yoktur. Homeros uzmanları MÖ1200'lerdeki Troya Savaşı'ndan Homeros'un yaşadığı MÖ 8. yüzyıla kadar, tam 400 yıl boyunca destanların sözlü gelenekle (Anadolu'daki destancılar geleneği gibi) kuşaktan kuşağa aktarılarak Homeros'a kadar ulaştığını ve ozanın da bu destanı MÖ 730'larda yazıya geçirdiğini kabul etmektedirler. İlyada yazıya geçirildikten sonra MO 7. yüzyılın son çeyreğine kadar Grekler'de oldukça büyük bir üne kavuşmuş, o dönemdeki pek çok ozanın eserlerinin ve vazo resimlerinin en önemli konusu olmuştur. Elimizde MÖ 8. yüzyıla ait bir İlyada el yazması olmamasına rağmen, uzmanlar MÖ 7. yüzyılda bu eserin kopyalarının olduğundan neredeyse eminler. İlyada etkisi öylesine büyümüştür ki, MÖ 522'den itibaren Atina'da Tiran Hipparkos'un emriyle, dört yılda bir yapılan şenliklerde bir ozanlar grubunun İlyada ve Odysseia'yı başından sonuna kadar okuması bir gelenek halini almıştır. Belki de bu nedenle her iki eser 24 bölüme ayrılmıştır. Bu destanlarım Atina'daki okullarda ders olarak okutulması ise eserlerin daha fazla sayıda kopyalanmasına neden olmuştur. MÖ 4. yüzyılda Atina'daki gelişmiş kitap ticareti de bu eserlerin diğer bölgelere kadar yayılmasını hızlandırmıştır. Bu kopyalama geleneği özellikle Mısır'dan Bizans'a kadar sürmüştür. Bizans sonrasında ise Ortaçağ Avrupası'nda Latince diline çevrilen eser bu sayede günümüze kadar ulaşmıştır.

Bölümler